Ramazan ayının manevi atmosferini güçlendiren ve ibadet edenleri bir araya getiren önemli bir ibadet olan teravih namazı, müminler için özel bir anlam taşır. Teravih namazı, Ramazan ayının gecelerinde kılınan özel bir nafile namazdır. Arapça kökenli olan “teravih”, “istirahat” veya “dinlenme” anlamına gelir. Bu namaz, İslam’ın beş temel ibadetinden biri olan namazın nafile (sünnet) bir türüdür.
TERAVİH NAMAZI NE ZAMAN VE NASIL KILINIR?
Teravih namazı, Ramazan ayı boyunca yatsı namazından sonra kılınan nafile bir namazdır. Ramazan gecelerini ibadetle ihya için sünnet-i müekkede olarak meşru kılınmıştır. Peygamber Efendimiz (s.a.s) ile dört halife döneminden itibaren günümüze kadar camilerde veya evlerde cemaatle ya da ferdî olarak eda edilegelmiştir.
TERAVİH NAMAZI KAÇ REKAT?
Hz. Peygamber (s.a.s.)’in kıldırmış olduğu Teravih namazlarının kaç rekat olduğu konusunda bir rivayet bulunmamaktadır. Hz. Ömer zamanındaki cemaatle kılınan Teravih namazlarının rekatları konusunda iki rivayet vardır; yirmi rekat, on bir rekat. Hz. Ömer’in dönemiyle ilgili farklı rivayetler; Nevevi ve Ayni tarafından, on bir rekatla ilgili rivayetin Hz. Ömer’in halifeliğinin ilk döneminde kılınan Teravih namazlarıyla ilgili olduğu, sonra Teravihin yirmi rekat olarak yerleştiği ve günümüze kadar da böyle devam ettiği şeklinde açıklanmıştır.
Teravih namazı nafile bir ibadet olduğundan, farz gibi telakki edilmesi de doğru değildir. Bu nedenle, yorgunluk, meşguliyet ve benzeri sebeplerle, Teravih namazının evde 8, 10, 12, 14, 16 veya 18 rekat kılınması halinde de sünnet yerine getirilmiş olur. Ancak cemaate iştirak etmeye çalışmak daha iyidir.
TERAVİH NAMAZI NASILINIR?
Teravih namazı cemaatle şöyle kılınır: Önce yatsı namazının ilk sünneti, sonra farzı daha sonra da son sünneti kılınır. Sonra imam, müezzin veya cemaatten biri teravih namazına başlanacağını duyurur.
İmam “niyet ettim Allah rızası için teravih namazını kılmaya ve kıldırmaya”, cemaat de “niyet ettim Allah rızası için teravih namazını kılmaya, uydum imama” şeklinde niyet ederek iftitah tekbiri alınıp namaza başlanır.
İkişer rekât halinde kılınacaksa ikinci rekâttan sonraki oturuşta “Tahiyyat”, “Salli-Barik” ve “Rabbena” duaları okunarak sağa ve sola selam verilir. Eğer teravih dört rekât olarak kılınacaksa ilk oturuşta “Tahiyyat” ile birlikte “Salli-Barik” duaları okunarak kalkılır ve üçüncü rekâta kalkıldığında ise “Sübhaneke” duası okunur. Her selam verildiğinde “salat-ı ümmiyye”’nin okunması güzel olur. Teravih namazı ara vermeden kılınabileceği gibi ihtiyaca göre kısa aralar da verilebilir.
Teravih namazı bittikten sonra kısa bir duanın akabinde vitir namazı da cemaatle kılınır. Daha sonra tesbihat ve dua ile birlikte ibadet tamamlanmış olur.
TERAVİH NAMAZI EVDE KILINABİLİR Mİ?
Teravih namazı evde kılınabilir. Aile bireyleri teravih namazını kendi başlarına tek tek kılabilecekleri gibi içlerinden Kur’an-ı Kerim’i en iyi okuyanı ve namazla ilgili hükümleri en iyi bileni, diğerlerine imam olarak cemaatle de kılabilirler.
Ezan okunduktan sonra sırayla:
4 Rekât yatsının ilk sünneti
4 Rekât yatsının farzı
2 Rekât yatsının son sünneti
20 Rekât teravih
3 Rekât vitir namazı kılınır.
Teravihin ikişer rekât olarak kılınması daha uygundur. Bununla birlikte dörder rekât halinde de kılınabilir. İkişer rekât halinde kılınırken aynen sabah namazının sünneti gibi kılınır. Dörder rekât kılınırken ise yatsının ilk sünneti gibi kılınır. Teravih tamamlandıktan sonra Vitir namazı kılınır.
KADINLAR TERAVİH NAMAZINI CAMİDE KILABİLİRLER Mİ?
Hz. Peygamber (s.a.s.), kadınların mescide gelebileceklerini, ancak evdeki ibadetlerinin daha üstün olduğunu çeşitli vesilelerle dile getirmiş ve şöyle buyurmuştur: “Kadınların mescidlere gitmesine engel olmayın. Fakat evleri onlar için daha hayırlıdır.”.
Hz. Peygamberin, kadınların mescide gitmelerine izin verdiği, hatta Ramazan ve Kurban bayramları gibi toplumun beraberce kutladığı sevinçli günlerde onların da bayram sevincini yaşamaları için Bayram namazına gelmelerini teşvik ettiği bilinmektedir. Bununla birlikte Allah Resulü (s.a.s.) camiye gelecek kadınlara birtakım tavsiyelerde bulunmuş; dikkat çekecek şekilde giyinmelerini (Müslim, Libas, 125) ve koku sürünmelerini yasaklamıştır.
Buna göre kadınların namazlarını evlerinde kılmaları daha faziletli ise de farz namazları ve teravih namazını gerekli hassasiyeti göstermeleri kaydıyla camide cemaatle kılmalarında da bir sakınca yoktur.